Hoewel Nederland één van de rijkste landen van Europa is, leven nog steeds bijna een miljoen mensen onder de armoedegrens. Zij moeten rondkomen van 1.100 euro per maand of minder. In het nieuwe seizoen van De Andere Kant van Nederland, dat vorige week dinsdag van start ging, zie je de verhalen van een 7 huishoudens uit de armste wijken van Nederland. Hoe leven zij? Wat zijn hun verhalen?
De andere kant van Nederland én van armoede
Het programma laat niet alleen een andere kant van het land zien, iets dat voor die andere 17 miljoen Nederlanders niet altijd zichtbaar is, maar ook een andere kant van armoede.
Het is soms makkelijk om te denken dat mensen die in armoede leven voldoen aan het stereotype van een stel met 8 kinderen, 6 honden, 3 cavia’s, 2 ratelslangen, hangend op de bank, met een sjekkie en een biertje erbij.
Dat is – helaas, anders waren het er vast een stuk minder – niet het geval. Armoede kan je tegenwoordig steeds makkelijker ‘overkomen’. Omdat je werkloos raakt, ziek wordt, of omdat je simpelweg te weinig verdient om rond te komen. Want ook werkende armen zie je tegenwoordig steeds vaker.
Waar tv-programma’s eerder vaak wat meer stigmatiserend overkwamen (neem bijvoorbeeld de eerste afleveringen van Steenrijk, Straatarm – het tweede seizoen was een stuk beter), krijgen we tegenwoordig steeds vaker een ‘echt’ kijkje achter de voordeur.
Ik ben er blij om. Hoewel het soms best heel schokkend is om te zien dat dit écht gebeurt in Nederland, maakt het je ook bewuster van de tegenstellingen in dit land. En van wat jij er eventueel aan zou kunnen doen.
Ook doorbreekt het weer een belangrijk taboe. Mensen die in armoede leven, schamen zich er vaak voor. Doordat ze niet om hulp durven te vragen, raken ze in grotere problemen.
Mensen die er niet mee te maken hebben, kunnen zich niet altijd volledig voorstellen hoe het écht is om arm te zijn. En gaan ervan uit dat de keuzes die zij maken, ook door anderen te maken zijn.
Eigen verantwoordelijkheid
En hoewel ik helemaal van eigen verantwoordelijkheid ben en heel weinig kan met het type dat ik hierboven beschreef, is dat helaas niet zo.
Dat van die keuzes bedoel ik.
Onderzoekers van Harvard en Princeton toonden jaren geleden al aan dat het niet domme mensen zijn die arm worden, maar dat armoede dom maakt.
Je schijnt het zelfs te kunnen kwantificeren: armoede kost je 13 IQ-punten. Dat is vergelijkbaar met een nacht niet slapen, maar dan permanent (althans; het effect is niet permanent, maar als je permanent in armoede leeft, kost het je dus wél doorlopend die 13 punten).
Dit is trouwens een heel interessant boek daarover.
Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik merk zéker een verschil in scherpte als ik een nacht wat minder heb geslapen.
Het gevolg van die ‘IQ-dip’ is dat de keuzes niet altijd even slim zijn. En vaak meer op de korte termijn gericht zijn dan op de lange termijn.
Die keuzes zijn niet altijd geldgerelateerd; het kan ook zijn dat je minder goede keuzes maakt rondom je werk, gezondheid, tijdsbesteding, tijdsplanning, enzovoorts. En dat kan allemaal weer effect hebben op je geld. Of je gebrek eraan.
Die effecten zijn bovendien sneller merkbaar, omdat je weinig rek hebt. Als je de afgelopen dagen het Corona-virus op de beurs flink gevoeld hebt, dan is dat – als het goed is – knap vervelend. Maar wanneer je belegt met geld dat je een poosje kunt missen, hoef je er geen boterham minder om te eten.
Als je in armoede leeft, kan elke euro die je onverwacht uit moet geven het verschil maken tussen een normale maaltijd, of de spreekwoordelijke macaroni-met-ketchupschotel. Die dan misschien niet eens meer spreekwoordelijk is.
Taboe doorbreken
Ik ben blij dat dit soort programma’s er ook zijn. Die een kijkje geven in de levens van mensen in arme wijken, maar waarin de focus wel ligt op positieve mensen, die ondanks de moeite die ze ervaren tóch kunnen kijken naar de mooie dingen.
Daarom vond ik het ook ontzettend leuk dat ik – na een prachtige aanbeveling van Annemarie van Gaal, hoe gaaf is dat?! – werd gevraagd om hierover mee te praten in het programma 5 Uur Live op RTL 4. Het is aanstaande vrijdag al, om – jawel – 5 uur. En live. Ik schuif dan met één van de ‘kandidaten’ uit het programma aan bij Daphne Bunskoek en Jamie Trinité, om te praten over armoede in Nederland.
Update: de opname en uitzending zijn inmiddels geweest. Hieronder kun je het resultaat bekijken!
En het programma zelf ‘De Andere Kant van Nederland’ is dus óók een aanrader! Het komt elke dinsdag om half 10 op RTL5. De herhaling is op vrijdagavond om half 9.
Je kunt de afleveringen ook via RTL Gemist bekijken.
Ken jij dit programma al? En wat vind je ervan?
Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!
Ja, ik heb het programma ook deels gezien en ga het zeker terugkijken. Bedankt voor de reminder.
Ik ben het helemaal met je eens. Ook fijn dat de programmamakers het zo insteken inderdaad.
Ik denk dat het niet alleen zo is, dat welvarender Nederlanders het zich niet helemaal kunnen voorstellen, maar zich het ‘helemaal niet’ kunnen voorstellen hoe het is om zo te moeten (over) leven als je het niet hebt meegemaakt. Ik ook niet. Dat moet je echt ervaren hebben om te weten wat het is.
Succes op tv!
Ik heb het programma nooit gezien nee, wel de titel voorbij horen komen. Leuk! Succes vrijdag! Als ik eraan denk ga ik zeker even kijken (en anders later terugkijken!)
Leuk nieuwtje inderdaad! Succes en veel plezier gewenst
Het andere goede nieuws is, dat als de ergste stress rondom geld verdwijnt, mensen weer beter gaan functioneren op alle vlakken. Ik heb dat al meerdere malen van dichtbij meegemaakt. Die verloren IQ-punten zijn terug te halen. Dus mocht je in de situatie zitten: zoek hulp (dit moet je echt niet alleen doen) en begin met het creëren van overzicht. Het is misschien niet makkelijk, maar voor je het weet zit je in een positieve vicieuze cirkel.
Nee, maar het klinkt wel heel interessant. Ik ben zeker geïnteresseerd om te zien hoe armoede in Nederland er uitziet. Want ik struikel er soms een beetje over als ‘niet op vakantie kunnen,’ als armoede wordt aangemerkt.
Weet uit ervaring dat weinig opties hebben en dan ook nog financieel geen uitweg zien mensen rare bokkensprongen kan laten maken. En gecombineerd met (valse) schaamte over de huidige situatie. Want het lijkt dat iedereen om je heen het allemaal veel beter voor elkaar heeft. Dat jij eigenlijk maar een sukkel bent.
Heb geen vrienden die in dezelfde situatie zitten, dus ervaringen delen doe ik dan graag online. Mijn armoede is niet dat ik geen vakantieplannen kan maken, maar dat ik me onvrij voel. Niet meer zelf kan bepalen hoe ik mijn leven inricht.
Schaamteloos hoor sommige, dat vrouwtje uit utrecht. Heb geen energie om te werken dag en wel roken. Gek he. Hebben wel weer gekozen voor mooie tv ipv echt schrijnende gevallen.
Uitzending van 13.10.20….Meneer kan zijn kinderen niet ophalen met de auto, hij heeft geen benzine geld. Ander heeft geen geld voor voedsel, maar vind zijn honden kennelijk belangrijker. Vrouw klaagt dat ze niet op vakantie kan gaan. Men vergeet dat ze allen zelf schuldig zijn, of is de kijker schuldig? Klagers geen nood!