Ik kan me nog herinneren dat mijn broer voor het eerst thuis kwam met een mobiele telefoon. Het zal ergens eind jaren ’90 zijn geweest, want we woonden nog in Zuid-Holland. Ik weet niet meer hoe hij eraan kwam, maar wél dat hij duur was. Iets van 600 of 1000 gulden. Een kapitaal in die tijd. Toen ik een paar jaar later zelf voor het eerst (verplicht 😅) aan de mobiele telefoon moest, waren de prijzen al flink gezakt: voor minder dan 100 euro had je er al eentje. En zo gaat het meestal met technologie. Behalve met het vaste internet in Nederland lijkt het wel; dat blijft duur. En het lijkt alleen maar duurder te worden.
In dit artikel:
Is internet niet te duur in Nederland?
Een paar weken geleden werd ik opgebeld door een redacteur van KASSA. Hij had mijn nummer gekregen van Annemarie van Gaal (hoe gaaf is dat?!) en vroeg me of ik wat input kon geven voor een item waar ze aan werkten, over internet als primaire behoefte.
Een paar maanden daarvoor was het – toen wij glasvezel ‘kregen’ – al opgevallen dat die abonnementen best behoorlijk duur zijn. En dat er wel verschillende aanbieders zijn, maar niet echt grote prijsvechters. Bijzonder, want dat is in vrijwel elke andere markt wel zo.
Als we kijken naar de situatie in Nederland, valt één ding op: in vergelijking met andere Europese landen zijn onze internetkosten behoorlijk hoog. Volgens recente cijfers behoren we zelfs tot de duurste landen van Europa als het gaat om vaste internetverbindingen, zo schrijft ook de Consumentenbond. Maar hoe komt dat eigenlijk? En waarom hebben we niet dezelfde prijsconcurrentie als bij bijvoorbeeld mobiele telefonie of energiecontracten?
Het antwoord ligt voor een groot deel in het gebrek aan marktwerking dat wij hebben. Twee grote spelers, KPN en Ziggo, hebben het grootste deel van de markt in handen. Hoewel er kleinere providers zijn die diensten aanbieden, huren zij vaak weer de netwerken van die twee grote aanbieders. Daarvoor betalen ze natuurlijk een bepaald bedrag, dat weer maakt dat ze – als ze ook nog een beetje winst willen maken – niet echt onder de tarieven van die grote spelers uit kunnen komen. Een beetje schijnconcurrentie krijg je dan.
Internet als primaire levensbehoefte
Nu vind ik het persoonlijk niet onlogisch dat die prijzen op deze manier hoog blijven. Zowel KPN als Ziggo zijn commerciële bedrijven, gericht op geld verdienen. En dat is ook prima, want dat levert bijvoorbeeld ook weer veel werkgelegenheid op. Om nog maar niet te spreken van belastinginkomsten.
Maar aan dit verhaal zit wat mij betreft ook een andere kant.
We leven in een tijd waarin internet niet meer weg te denken is uit ons dagelijks leven. Het is allang geen luxeproduct meer, maar een basisbehoefte. Van thuiswerken tot onderwijs en van bankzaken tot schoollessen volgen – internet is overal voor nodig. En met de opkomst van glasvezel en supersnel internet zou je verwachten dat de prijzen in de loop van de tijd zouden dalen, net zoals dat met mobiele telefoons gebeurde. Maar dat gebeurt niet. Integendeel, de prijzen lijken alleen maar te stijgen.
Is het nog wel acceptabel dat een basisvoorziening zoals internet voor veel mensen onbetaalbaar begint te worden? Want laten we eerlijk zijn: in een land waar bijna alles digitaal verloopt, wordt de toegang tot internet steeds belangrijker. En het zijn niet alleen de luxe dingen waarvoor je internet nodig hebt – het geldt ook voor allerlei overheids- en zorgzaken.
Omdat het zo onmisbaar is geworden, zie je dat mensen met weinig geld steeds vaker andere dingen opgeven, om toch te kunnen blijven internetten. Dat leidt uiteindelijk vaak alleen maar tot grotere problemen. Dan wordt bijvoorbeeld de tandarts overgeslagen of blijft er minder geld over voor boodschappen.
Dan ga je toch lekker naar de bieb!
Natuurlijk kun je ook bedenken: dan ga je naar de bieb. Persoonlijk ben ik een enorm fan van bibliotheken, maar ik zou er niet van afhankelijk willen zijn voor mijn internetzaken.
Simpelweg omdat je daar niet altijd alle privacy hebt (hoe vaak krijgen we niet te horen dat we vooral geen persoonlijke dingen moeten doen op openbare computers?), het niet direct de plek is voor je online vergaderingen (of misschien wel sollicitaties) en omdat je gebonden bent aan openingstijden. In de stad zijn die misschien lekker ruim, maar hier op het platteland treffen we het al enorm met 5 middagen en een zaterdagochtend.
Dus: wat kunnen we hieraan doen?
Als consument heb je in sommige gevallen wel de mogelijkheid om een overstap te maken naar een goedkopere aanbieder, maar het blijft beperkt. En zolang het voordeel relatief klein blijft zullen veel mensen liever niet de moeite van het overstappen nemen. Zeker niet als ze ook een mailadres van hun provider hebben – dat ze misschien al wel hun halve leven hebben.
Het zou helpen als de markt voor vaste internetverbindingen opener en concurrerender zou worden. De overheid kan hier ook een rol in spelen door te zorgen voor meer transparantie in de tarieven of door initiatieven te steunen die het gebruik van internet als primaire levensbehoefte zien, zoals bij water of elektriciteit. Of bijvoorbeeld door mensen met een kleinere beurs goedkoop toegang te geven tot internet.
Maar naast wat de overheid kan doen, is het ook slim om als consument kritisch te blijven. Vergelijk regelmatig de aanbieders, kijk naar kortingen of aanbiedingen voor nieuwe klanten, en overweeg alternatieven zoals mobiele hotspots of goedkopere glasvezelopties, als die beschikbaar zijn. Als je nooit overstapt, heb je er geen voordeel van, maar geef je ook geen signaal af. En over signaal gesproken… volgens de Consumentenbond zou een massale overstap naar de huidige prijsvechter een collectieve besparing van 468 miljoen per jaar opleveren. Dat is toch wel een aardig signaal…
Bekijk hier het item bij KASSA
Is het nog acceptabel om internet duur te houden, terwijl het eigenlijk steeds meer noodzakelijk is? Terwijl we het met z’n allen hebben over een ‘digitale samenleving’ en ‘digitale inclusie’? Als je het leuk vindt om te weten welk gesprek we daarover hebben gevoerd:
Bekijk dan hier het segment bij KASSA >>
Wat vind jij: is internet in Nederland (te) duur aan het worden? En moet daar iets aan worden gedaan?
Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!
Wij hebben nog een “unlimited” abonnement van €25 / maand voor 1 gigabit glasvezel. Inmiddels is dit geindexeerd naar €27,5 / maand. Maar als je nu online gaat zoeken kom je niet in de buurt van dit prijs. En alles is koppelverkoop tegenwoordig, want je krijgt “korting” als je ook je mobiele abonnement er neer zet, maar als je dat niet doet ben je bijna het dubbele kwijt.
Een gigabit abonnement zonder koppelkorting is bijvoorbeeld €45 / maand.
Ons mobiele abonnement zit op €25 / maand voor unlimited, eigenlijk zou ik naar een andere provider willen waar ik voor €6,5 / maand 20 gigabyte data krijgt, wat meer dan genoeg is. Dan ben ik dus €18,5 / maand goedkoper uit, maar gaat onze internet verbinding naar €40 / maand, en kost me dat dus €13 / maand meer. Niet super aantrekkelijk (gezien ik unlimited inlever).
Het goedkoopste internet abonnement wat ik kan vinden op een prijsvergelijker is nu €35 / maand voor 100mbit (na de eerste 6 maanden actieprijs van €30). Ik vind dat wel vrij prijzig voor een “eerste levensbehoefte” (kan je nog belastingaangifte doen zonder?).
Je zou kunnen beargumenteren dat je geen vaste verbinding nodig hebt met een mobiel abonnement, maar tethering wordt je ook wel ziek van