Onrust in blogland! De AFM, de Autoriteit Financiële Markten, heeft namelijk aangegeven niet altijd blij te zijn met finfluencers. En dat heeft niets met persoonlijke voorkeur te maken, maar alles met de volgens hen onzorgvuldige aanbevelingen en (vaak onterechte) aanprijzingen van financiële producten. En heel eerlijk: daar kan ik me wel wat bij voorstellen.
In dit artikel:
Verkennend onderzoek naar 150 finfluencers*
De AFM heeft de afgelopen tijd een verkennend onderzoek uitgevoerd naar 150 finfluencers. Daaruit blijkt dat het ‘finfluencen’ een positieve invloed heeft in de zin van dat beleggen erdoor toegankelijker wordt. Tegelijkertijd constateert de AFM ook dat het belang van de beleggers niet altijd voorop staat, dat er weinig neutrale finfluencers zijn en dat de transparantie vaak ontbreekt.
Ook wordt er snel beleggingsadvies gegeven zonder vergunning en worden soms risicovolle producten aangeboden. Daarom heeft de AFM verschillende influencers en brokers op de geldende regels gewezen.
* Volgens de AFM zijn ‘finfluencers’ influencers die zich op sociale media uitspreken over beleggen. Ze maken podcasts, schrijven blogs en zijn actief op kanalen als Instagram, YouTube of Facebook.
Welke kritiek heeft de AFM?
Allereerst is het goed om te weten dat er voor financieel advies bepaalde regels gelden. Als je dat ‘officieel’ geeft, dan moet je daar de juiste papieren voor hebben. Dat ‘officieel’ maak ik er zelf even van, want ik kan me niet voorstellen dat je ook de wet overtreedt als je het met je buurvrouw hebt over geldzaken. Maar wie weet.
Ik zie ‘officieel’ in dit geval als dat publiekelijk doen, waarbij je mogelijk ook door anderen als expert op het gebied wordt gezien. Waarbij de kans dus bestaat dat mensen iets doen, omdat jij het zegt.
De AFM heeft naar aanleiding van het onderzoek verschillende punten aangestipt:
- Er zijn weinig neutrale finfluencers en de transparantie ontbreekt vaak
- Risico op advies zonder vergunning ligt op de loer
- Soms worden risicovolle producten aanbevolen
- Aanbrengvergoedingen vormen een overtreding van het provisieverbod
Wat kun je als finfluencer wél doen volgens de AFM?
Zoals ik het lees is de AFM echt niet anti-finfluencer. Maar ze geven wel wat duidelijke richtlijnen over wat wel en niet mag.
Wat niet mag: zonder vergunning een advies geven dat iemand kan zien als persoonlijk. Dus ingaan op iemands persoonlijke situatie. Een disclaimer op je site plaatsen is daarvoor goed, maar je mag dus ook geen beleggingsadvies geven in bijvoorbeeld je trainingen. Beleggingsadvies wordt gezien als ‘het doen van gepersonaliseerde aanbevelingen aan een cliënt‘.
Wat wel mag: objectief onderbouwde aanbevelingen geven en open zijn over je eigen belang. Dus: iets algemeens zeggen dat te onderbouwen is. Een aanbeveling is anders dan een advies, in dat het algemeen is en niet persoonlijk.
Wat ook belangrijk is: zorgvuldigheid en openheid bij een aanbeveling. Feiten onderscheiden van meningen en interpretaties en zoveel mogelijk bronnen vermelden. En: laten weten of je een eigen belang hebt. Daarbij wordt specifiek benoemd dat als jij een bepaald aandeel hebt en dat tipt bij je volgers, je ook moet zeggen dat jij er belang bij hebt als veel mensen instappen. Dan wordt zo’n aandeel of product natuurlijk geliefder en gaat de koers omhoog.
Daarnaast moet je er open over zijn als je bepaalde producten aanbeveelt omdat je ervoor betaald wordt en moet je alles doen vanuit een openbaar account en geen anoniem account.
Het volgende punt: risicovolle dingen aanprijzen. Denk aan forex, turbo, CfD’s en crypto. Die zijn ingewikkeld, vliegen alle kanten op en zijn niet voor iedereen geschikt. Je mag ze wel noemen, maar laat ook even duidelijk weten dat ze ingewikkeld zijn, alle kanten opschieten en niet voor iedereen geschikt zijn.
Ook belangrijk: nooit in zee gaan met bedrijven zonder vergunning. Dit kun je checken op de site van de AFM. Gaat er dan iets mis, dan is er voor jou als belegger geen bescherming vanuit Nederland. Of heel ingewikkeld. Zit je niet op te wachten.
En tot slot: je niet laten betalen voor het aanbrengen van klanten. Dit valt onder het provisieverbod.
Hoe scoor ik zelf?
Ja, de hamvraag natuurlijk. Hoe scoor ik zelf op deze punten? Want met social media-kanalen én m’n werk gemaakt te hebben van geld, denk ik dat ik ook wel voldoe aan het profiel van finfluencer.
Ik kan mezelf er nu natuurlijk makkelijk vanaf maken met: “ik ben niet door de AFM benaderd, dus het zal wel meevallen.” Maar: het is juist mijn ding om gewoon eerlijk mijn mening te geven en dat ook duidelijk aan te geven.
Wat dat betreft herken ik me dus niet zo erg in dat eerste punt. Wat ik deel is puur gebaseerd op mijn ervaring en niet op wat de hoogste bieder roept. En ja, zoals onder al mijn artikelen staat kan het zijn dat een link een uniek aan mij te koppelen kenmerk heeft, waardoor ik een commissie krijg als iemand daar iets mee doet. Dat ik niet achter elke link (*DIT IS EEN AFFILIATE-LINK) heb staan heeft meer te maken met mijn gevoel voor leesbaarheid dan met geheimzinnigheid. Ik heb in het verleden zelfs artikelen geschreven over betaalde samenwerkingen, affiliate marketing en de afwegingen die ik daarin maak.
Ik schaam me daar niet voor en ik vind daar ook niets mis mee. Daar schreef ik eerder in dit artikel ook over, dus dat zal ik niet helemaal gaan herhalen 😉
Risicovolle dingen vind ik vaak veel te ingewikkeld en ik ben niet anoniem. Die twee kan ik dus ook afstrepen.
Dat gezegd hebbende, vond ik die beleggingsaanbeveling wel even een ingewikkelde. Doe ik dat dan in mijn maandelijkse beleggingsupdates? Ik vind de aanwijzing van de AFM daarover niet helemaal duidelijk:
‘Iedere voor distributiekanalen of het publiek bedoelde informatie waarbij expliciet of impliciet een beleggingsstrategie wordt aanbevolen of voorgesteld ten aanzien van één of meerdere financiële instrumenten of de uitgevende instellingen, met inbegrip van iedere mening betreffende de huidige of toekomstige waarde of koers van dergelijke instrumenten.’
Ik ben dan ook wel benieuwd hoe het zit met ‘meld een vriend aan en krijg allebei XX’.
En dan ook nog even over die affiliatevergoeding: dat dát niet mag, daar verbaasde ik me wel over. Dat wist ik niet. Ergens snap ik het wel; als je mensen betaalt om iets aan te prijzen en betaalt per aanmelding, dan bestaat de kans – wat eigenlijk geldt voor alles rondom affiliate marketing in het algemeen – dat mensen alleen maar dingen gaan roepen, om zoveel mogelijk te verdienen. Idealiter is dat natuurlijk niet zo en zeggen mensen alleen wat ze menen, maar de realiteit is anders.
Tegelijkertijd is affiliate marketing een vorm van netwerk marketing, waarbij marketingbudgetten heel doeltreffend worden ingezet: betalen per conversie (en dus resultaat), in plaats van een advertentie in de krant zetten en maar hopen dat de juiste mensen het lezen.
En daar wringt de schoen vaak ook een beetje
Ik bekijk het op die manier. Een eerlijke, oprechte vorm van affiliate marketing of netwerkmarketing zie ik als win-win-win. Je helpt iemand met een goede tip, jij krijgt er wat voor en een bedrijf geeft niet onnodig veel geld uit aan reclame die de doelgroep niet bereikt.
Maar ik zie ook dat niet iedereen het op die manier bekijkt. Er zijn ook mensen die vinden dat dit niet mag. Dat een blog (of social media) een hobby moet zijn en dat je daar geen geld mee mag verdienen. En als je dát vindt, dan doet het natuurlijk wel een beetje pijn als er een hele groep is die op die manier wél geld verdient. Snap ik ook wel weer.
Begrijpen doe ik het overigens niet. Waarom is het voor de ene baan normaal dat je ervoor betaald wordt en voor de andere niet? Maar goed, dat is niet mijn ding, dus dat hoef ik ook helemaal niet te begrijpen. Ik merk alleen wel dat dat óók onderdeel van de discussie wordt. Niet specifiek de manier waarop, maar dát je het doet. Vandaar dat ik het even benoem.
Over o.a. dit verhaal maakte ik trouwens nog dit filmpje:
Dit bericht op Instagram bekijken
Dus… wat wordt er nu anders?
Daar kan ik je het antwoord nog niet op geven. Ik ga in ieder geval even bij de AFM checken hoe het zit met die aanbevelingen voor finfluencers. Daar ben ik wel erg benieuwd naar. En ik ben ook heel benieuwd hoe het hele provisie-affiliate-verhaal zich ontwikkelt. Ik verwacht dat ik daarvan wel bericht krijg van de bureaus waar ik mee samenwerk.
En verder? Ik ben eigenlijk wel blij met zo’n onderzoek. Deze hele site is gebouwd op de keren dat ik ‘erin’ ben gestonken. Overigens wel met officieel financieel advies (woekerpolis, hypotheek…), maar een kniesoor die het daarover heeft. Ik weet daardoor uit ervaring wel dat het behoorlijk ruk is als je geld kwijtraakt. Op welke manier dan ook.
Dus ik ben hier wel blij mee. En ik hoop dat het ervoor zorgt dat ‘geld’ nog duidelijker, overzichtelijker, transparanter en toegankelijker wordt door iedereen. Daar zal ik me in ieder geval voor blijven inzetten.
In het kader van transparantie en openheid: ik preek hier natuurlijk 100% voor eigen parochie, dus als je een andere kant van het verhaal wilt lezen, kijk dan vooral even bij Geld Is Tijd.
Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!
Mooi stukje Adine, goede reflectie. Maar jij vertelt ook over meer dan beleggen.
Wat mij vooral opviel aan het AFM-onderzoek is dat er vooral wordt gekeken naar beleggingsproducten. Alsof dat het enige is wat een finfluencer aanbeveelt. Sparen, besparen, financiële planning, hypotheken… er wordt met geen woord over gerept. Nu snap ik dat de AFM vooral kijkt naar risico’s, maar het geeft wat mij betreft een compleet verkeerd beeld van wat een finfluencer wat mij betreft is. En dat is FINancieel beïnvloeden, met alle facetten.
Ja, heb je ook een goed punt. Dat viel mij ook op, dat het vooral om beleggen gaat. Er wordt wel ‘financieel advies’ genoemd, maar vervolgens gaat het wel weer over koersen enzo.
Mooie verwoording van jouw kant van het verhaal! Goed dat je met open visier naar de AFM stapt. Ik was eigenlijk erbaasd dat affiliate links niet door de AFM worden gewaardeerd.
Over het verschil tussen hobbybloggers en commerciele bloggers: wat ik bij veel lezers proef is dat commerciele bloggers langzaamaan de neiging hebben om hun winst te maximaliseren, zodat de autheticiteit verdwijnt. Maar uiteindelijk is iedereen vrij in wat hij of zij doet, en beide soorten blogs hebben hun eigen doelgroep.