De laatste jaren is er veel aandacht voor het pensioen. Mensen worden aangespoord om te controleren óf ze voor hun pensioen sparen, hoeveel ze sparen én of ze geen pensioengat hebben. Voor de één zijn deze berichten over het pensioen een reden om zich zorgen te maken, een ander voelt zich aangespoord om iets te doen en weer een (behoorlijke) groep denkt: dat is een zorg voor later. En probeert er vooral niet teveel aan te denken. Begrijpelijk, maar tijdig even stilstaan bij je plannen op de lange termijn, kan je later veel ellende besparen. In dit artikel leg ik uit hoe dat zit.
In dit artikel:
In het kort
- Pensioen toen en nu
- Het huidige pensioenstelsel in Nederland
- Hoe regel ik mijn pensioen?
- Mijn redenen voor een gediversifieerd pensioenplan
- Moet jij je zorgen maken over je pensioen?
- Drie stapjes waar je vandaag mee kunt beginnen
Pensioen toen en nu
Dat er nu zoveel aandacht voor pensioenen is, is best logisch. ‘Vroeger’ (en dan hebben we het niet eens over zó heel lang geleden) gingen mensen in hun tienerjaren aan het werk. Ze bleven vervolgens tot hun pensioen op dezelfde plek werken en bouwden zo een ‘gesloten’ pensioen op. Dat pensioen werd dan uitgekeerd bovenop de AOW, die in 1957 geïntroduceerd werd.
Sparen voor het pensioen gebeurde min of meer automatisch. Bovendien waren de leefomstandigheden van mensen in die tijd anders. Er was minder luxe en men was gewend om bewust met geld om te gaan. Daarnaast was de levensverwachting destijds heel anders. In de jaren 60 lag de levensverwachting van vrouwen rond de 76 jaar, voor mannen was dat zo’n 71 jaar. Inmiddels is daar voor beide groepen zo’n 8 jaar bijgekomen. En dat zijn dus ook 8 extra jaren die financieel overbrugd moeten worden.
Nu het financiële systeem in de afgelopen jaren een flinke duw gekregen heeft én de omstandigheden razendsnel veranderen, is het best logisch dat mensen zich vaker zorgen maken om hun pensioen. En dat een overheid dat ook doet. Want je kunt je afvragen of het huidige pensioenstelsel al wel voldoende afgestemd is op de huidige tijdgeest.
Het huidige pensioenstelsel in Nederland
Momenteel bestaat het pensioenstelsel in Nederland uit een aantal pijlers: AOW, aanvullende pensioenopbouw via de werkgever en aanvullende individuele pensioenverzekeringen.
In normaal Nederlands: een vaste basisuitkering voor iedereen die in Nederland woont of werkt, eventueel pensioen dat je via je werkgever opbouwt en eventueel aanvullingen die je zelf voor je pensioen regelt.
Eerste pijler: de AOW
De AOW, afkorting van Algemene Ouderdoms Wet, is momenteel netto zo’n 780 euro per persoon voor mensen die getrouwd zijn of samenwonen met een partner. Dat is dus zo’n 1560 euro netto per koppel. Als je alleenstaand bent, dan krijg je netto ongeveer 1140 euro gestort. Vakantiegeld komt er in beide gevallen nog bij; dat wordt in mei uitbetaald.
Je bouwt AOW op per jaar dat je in Nederland woont of werkt. In de praktijk moet je dus 50 jaar in Nederland wonen of werken, om in aanmerking te komen voor een volledige AOW-uitkering. Deze uitkering is inkomensonafhankelijk; Prinses Beatrix krijgt ‘m ook.
Tweede pijler: pensioen via de werkgever
Ongeveer 90 procent van de mensen die in Nederland in loondienst zijn, vallen onder een pensioenregeling via hun werkgever. Of dit ook voor jou geldt, kun je in je contract, je CAO of op je loonstrookje bekijken.
Als het goed is betaal jij een deel van de pensioenpremie en neemt de werkgever ook een deel voor zijn rekening. Dat geld gaat naar pensioenfondsen, die de premies vervolgens beleggen om later genoeg geld te hebben om het uit te kunnen keren.
Als werknemer heb je meestal relatief weinig invloed op het geld dat je hier spaart. Je bent in de meeste gevallen gebonden aan de pensioenregeling van je werkgever en het gaat automatisch; voordat jij je salaris krijgt uitgekeerd, is de premie al in mindering gebracht.
Let op: niet elke werkgever heeft een pensioenregeling. Je kunt dus in loondienst zijn en alsnog géén pensioen opbouwen.
Derde pijler: individuele aanvullende pensioenvoorzieningen
Daarnaast zijn er nog allerlei manieren om zelf je pensioen aan te vullen. Via lijfrenten, levensverzekeringen en koopsompolissen kun je bijvoorbeeld fiscaal aantrekkelijk sparen voor je pensioen.
Deze pijler kun je ook nog wat breder trekken; als je zelf vermogen opbouwt, kan dat ook een aanvullende pensioenvoorziening zijn. Zelf beleggen voor je pensioen kun je zien als een aanvullende pensioenvoorziening. Je huis aflossen kun je zien als aanvullende pensioenvoorziening.
Hoe regel ik mijn pensioen?
Als ondernemer kan ik straks – als het er dan nog is – aanspraak maken op de AOW. Verder valt alles wat ik doe in de derde pijler. Ik heb immers geen werkgever en dus ook geen pensioenopbouw via een werkgever.
De laatste jaren ben ik hier iets bewuster mee bezig en ziet mijn eigen pensioenregeling er als volgt uit:
1. AOW
2. Fiscaal aantrekkelijk sparen via de FOR (een regeling waarbij je als ondernemer een bepaald bedrag apart mag zetten, zonder dat je hierover nu al belasting moet betalen. Later zet je dit om in een soort pensioenuitkering voor jezelf en dan betaal je er wél belasting over. Het idee is dat je tegen die tijd in een wat lagere schijf zit en dus minder belasting betaalt)
3. Pensioenbeleggen bij BrandNewDay (met een deel van het voor de FOR-gereserveerde geld). Dit geld kan ik niet zomaar op mijn 40e uit laten keren.
4. ‘Gewoon’ beleggen bij DeGiro (o.a. voor de opbouw van dividenduitkeringen, zie ook mijn beleggingsupdates)
5. Hypotheek aflossen om zo het gat tussen de behoefte (kosten) en het daadwerkelijke pensioen te verkleinen of te laten verdwijnen. Dit kan op de termijn nog verder getrokken worden door andere lasten te verlagen.
6. Vermogensopbouw in contanten, omdat je nu eenmaal niet voor elke scheet aan je beleggingen wilt zitten of je huis ten gelde wilt maken
7. Inkomsten uit investeringen – die moet nog verder ontwikkeld worden, maar hierbij denk ik bijvoorbeeld aan vastgoed
Daarnaast verwacht ik dat ik altijd wel wat zal blijven werken, gewoon omdat ik daar op een bepaalde manier ook heel veel plezier en voldoening uit haal. En vooral als het werk is waar ik helemaal voor kan kiezen 😉
Mijn redenen voor een gediversifieerd pensioenplan
Zoals je ziet: ik houd wel van een beetje spreiding. Daar heb ik – naast dat ik me geen zorgen wil maken over mijn pensioen – een aantal redenen voor.
Allereerst is de AOW natuurlijk geen garantie, en ook de hoogte van het bedrag niet. Zoals het er nu voorstaat, krijg ik pas over ongeveer 33 jaar mijn eerste AOW-uitkering. En in die 33 jaar kan er veel veranderen. Ik denk niet dat de AOW volledig verdwijnt, maar 100% vertrouwen op dit toch al niet te hoge bedrag? Nee.
Beleggen: dat moet je gewoon alleen doen met geld dat je over hebt, zodat je er niet aan hoeft te zitten als je koelkast stuk gaat. Van de 375 euro die ik maandelijks inleg (en dat vind ik al best een bedrag) hoef ik nu natuurlijk nog geen wonderen aan dividend te verwachten. Maar als ik dit nog 33 jaar doe en het lukt me om een bescheiden rendement van 4 procent te realiseren, dan zit ik toch op 325.000 euro.
En het pensioenbeleggen en op de termijn investeren in vastgoed zou daar dan nog bovenop komen.
Hypotheek aflossen: je lasten verlagen is altijd fijn. Je houdt meer over voor bijvoorbeeld werken aan je cash buffer en je beleggingen. Maar je geld zit wél vast in stenen en je kunt het dus niet gebruiken om die wasmachine te laten vervangen. Hieraan werken, prima. Alleen dit doen? Nope.
Cash: dat moet je hebben om bijvoorbeeld die wasmachine te laten vervangen. Maar alleen cash levert momenteel niet zoveel op. Daar lever je op in. Zeker als je denkt dat je nog tientallen jaren hebt voor je met pensioen gaat, laat je daar gewoon heel veel geld liggen.
Even ter illustratie: als ik die 375 euro gedurende 33 jaar spaar tegen de huidige rentetarieven, dan is mijn eindkapitaal ‘slechts’ 161.321 euro. Dat is nog minder dan de helft*.
* Ik heb bij beide berekeningen een startkapitaal van 6000 euro aangehouden, omdat dat het bedrag is dat momenteel ongeveer op mijn beleggingsrekening staat.
En tot slot: ik zal ook na mijn 67e, 68e, 69e of 70e ongetwijfeld iets blijven doen, maar ik wil waarschijnlijk al ruim vóór die tijd veel minder doen. Door deze gediversifieerde aanpak van het pensioen kan dat straks, zonder dat het onnodig zorgen oplevert.
Over 10 jaar heb ik bijvoorbeeld nog geen recht op AOW, maar als ik dan geen hypotheek meer hoef te betalen, kan ik wél makkelijk een dag minder werken. En als er dan al een paar honderd euro per maand aan dividend uitgekeerd wordt, kan er misschien nóg wel een dag vanaf. En dat minderen kan dan zónder me zorgen te hoeven maken over mijn pensioen.
Moet jij je zorgen maken over je pensioen?
Ik kan me best voorstellen dat het bovenstaande rijtje je een beetje de schrik aanjaagt. Zeker als je tot nu toe nog niets met of voor je pensioen gedaan hebt.
Laat ik dus even beginnen met een open deur: met zorgen maken over je pensioen bereik je niets. Dus nee, je hoeft je geen zorgen te maken over je pensioen.
Wat wél verstandig is, is je kop niet in het zand steken en eens te gaan zitten voor jouw financiële plan op de lange termijn. Want of je het nu ‘pensioen’ noemt of niet; je wordt (hopelijk) op een gegeven moment ouder en je zult waarschijnlijk ook een keer minder of anders willen werken.
En des te eerder je daarover nadenkt en des te eerder je daar slimme financiële keuzes voor maakt, des te minder moeite het je kost. En: des te minder je je levensstijl erop aan hoeft te passen.
Als je nu in de 50 bent en je hebt nog niets opgebouwd, dan is de situatie nijpender dan wanneer je in de 30 bent en je hebt je tot nu toe verre gehouden van ‘pensioenzaken’. Het is goed om je te realiseren dat des te verder weg het is, des te beter het moment van pensioen is om er eens naar te kijken.
Drie stapjes waar je vandaag mee kunt beginnen
Maak jij je zorgen over je pensioen, maar weet je niet goed waar je moet beginnen? Ook hele grote projecten beginnen vaak met een paar kleine, eenvoudige stapjes. Ik heb hier vast drie kleine stapjes richting een gezond pensioen, waar je vandaag al mee kunt beginnen.
1. Log in bij Mijnpensioenoverzicht.nl en bekijk je pensioenoverzicht. Hier kun je zien wat je nu al aan AOW hebt opgebouwd en of en hoeveel pensioen je opbouwt via je werkgever
2. Denk na over alternatieve mogelijkheden. Laat je bijvoorbeeld inspireren door mijn gediversifieerde pensioenplan
3. Plan één betaling in die bijdraagt aan je pensioen. Of je nu 25 euro per maand extra spaart, 100 euro extra aflost op de hypotheek of met 50 euro per maand gaat beleggen; dat maakt niet uit. Het gaat erom dat je iets doet.
Je zult merken dat dit nadenken + actie iets in beweging zal zetten, waardoor je je straks zéker geen zorgen meer hoeft te maken over je pensioen.
Maak jij je wel eens zorgen over je pensioen? En heb je hiervoor al een plan?
Disclaimer: Ik ben geen beleggingsexpert. Ik ben gewoon iemand die informatie, ervaring en gezond verstand met elkaar combineert, daarnaar handelt én erover schrijft, in de hoop dat iemand anders er ook iets aan heeft. Voor meer informatie over waar ik beleg en waarom, kun je terecht op mijn pagina met Favorieten. Let op: beleggen gaat gepaard met risico’s. Je kunt je inleg (deels) verliezen.
Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!
Ik maak me altijd over heel veel zorgen maar over mijn pensioen dan weer niet zo. Terwijl dat waarschijnlijk niet best is. Ik heb jarenlang fulltime gemoederd over mijn kinderen, en dat telt natuurlijk niet als werk. Nu werk ik als zzp’er.
Handig, dat pensioenoverzicht. Had geen idee dat je dat gewoon online kon vinden. Ik ben positief verrast: als ik bij mijn huidige werkgever blijf en volgens verwachting AOW krijg, dan krijg ik netto gewoon ongeveer hetzelfde als nu (ik ben 29). En ja, die hypotheek heb ik voor die tijd natuurlijk al lang en breed afgelost 😉
Mn man bouwt pensioen op via zn werkgever. Als we niet verhuizen zijn we met 62 hypotheekvrij. We beleggen bij binck en sparen. Hoop dat t genoeg is. Letten ook op vaste lasten etc maar over 36 jr (be pas 34..moet je nagaan) is ons leven zo anders dan nu
Mooie heldere post Adine! Pensioen verdient aandacht, het wordt in sommige bedrijfstakken steeds soberder en ik verwacht dat we steeds meer naar individuele regelingen gaan in de toekomst. Als ZZP-er werk ik ook op verschillende manieren aan die toekomst; (be)sparen, belastingvrij pensioensparen, beleggen en aflossen op de hypotheek.
Ik denk inderdaad dat het steeds meer die kant op gaat, ook voor mensen die nu nog in loondienst zijn. Het moet ook bijna wel, want hoeveel mensen hebben straks daadwerkelijk bijvoorbeeld 40-45 jaar geld in een pensioenfonds gestoken? Tegelijkertijd worden die potten straks natuurlijk wel stevig aangesproken, door de vergrijzing e.d.
Nr 7: inkomsten uit investeringen is het hetzelfde als beleggen, ook dat is een investering die resulteert in inkomen (dividend bij aandelen en rente bij obligaties).
Wij hebben zelf niet een pensioengat maar een pensioenkrater, en hebben gedeeltelijk afgelost op onze hypotheek en beleggen de laatste jaren alles in ETFs (de spaarbuffers zijn vol genoeg). Tegen de tijd dat wij met pensioen gaan is ons huis afgelost (we hebben nu nog een spaarhypotheek, hiephoi, 2,6% rente en geen vermogensrendementsheffing over het gespaarde bedrag) en zijn de kinderen het huis uit, dat scheelt 60% van ons maandbudget. Kortom, dat gaat wel lukken, zolang we beiden maar blijven werken en niet werkloos raken.
Anne J.
Het klopt dat het in feite allebei een vorm van beleggen is, maar ik vind het voor mezelf praktischer om onderscheid te maken tussen beleggen in bijvoorbeeld fondsen en beleggen in vastgoed, bijvoorbeeld door een (vakantie)huis te kopen en te verhuren. Vooral ook omdat er een aanzienlijk verschil zit in de bedragen, risico’s en het werk dat je ervan hebt.
Ondanks die pensioenkraters dan nog aardig goed geregeld, zo klinkt het! Lossen jullie nog steeds af, of gaat écht alles naar de ETF’s?
Alles gaat naar ETF’s, de spaarhypotheek lost zich zelf af na einde looptijd en we hebben al maximaal binnen de bandbreeedte ingelegd. Wat we nog zouden kunnen doen is de looptijd verkorten, maar we beleggen nu liever.
Ja ik denk er steeds vaker over na moet ik zeggen. Ben nu 30 en behalve een zielig stukje pensioen opgebouwd via de werkgever heb ik nog niks.
Wel ben ik al begonnen met sparen en wanneer ik straks verhuisd ben ga ik ook weer starten met extra aflossen op de hypotheek. En natuurlijk nog meer sparen.
Wanneer het huis naar mijn zin is (in zo verre af dat er geen (dure) klussen meer gedaan hoeven te worden), ga ik kijken naar beleggen en eventuele andere mogelijkheden.
Punt 8.
Een belangrijk onderdeel van mijn plan was daarnaast ook het continu verlagen van de vaste en variabele uitgaven. Hierdoor veel minder nodig om te stoppen op het moment dat je dat zelf wenst. (genoeg is genoeg)
Het pensioenoverzicht laat voor mij ook positief nieuws zien, totale inkomen ongeveer gelijk. Totdat ik bedacht, dit is als ik tot mijn bijna 71 ste 32 uur blijf werken! Pensioen is al moeilijk voor te stellen, maar werken tot 71???
Huidig opgebouwd verkeek ik me even in het bedrag, was per jaar i.p.v. maand..
En ik blijk toch een klein gat te hebben, alle parttimers hebben dit!
Deze 300 euro (jaarruimte) mag ik belasting gunstig beleggen/ sparen. Dat is voor nu mijn actiepunt, een belegger uitzoeken.
Verder extra hypotheek aflossen, gewoon beleggen en sparen/ deposito.
Doel is vooral om lang voor de 71 minder te gaan/ kunnen werken zonder problemen later.
Ja, er staat inderdaad wat het per jaar is, dat is wel handig om even in de gaten te houden. Bij het uitzoeken van een belegger is het altijd goed om even de kosten in de gaten te houden. Die klinken vaak heel laag (een procent of minder), maar kunnen wel een enorme impact hebben op je uiteindelijke resultaat. Als je het interessant vindt, kan ik daarover wel even een rekensommetje opzoeken!
Ik blijf pensioenen een vrij lastig verhaal vinden, maar ben sinds dit jaar wel wat actiever hiermee bezig geweest. Ik heb mijn eigen bijdrage vanuit mijn loon bij mijn werkgever op het maximale bedrag gezet, maar dat zet waarschijnlijk nog steeds niet echt zoden aan de dijk. Vind het vooral interessant om te lezen dat jouw pensioenopbouw uit verschillende posten bestaat.
Er zijn dus genoeg mogelijkheden om het nog aan te vullen 😉 Supergoed dat je er in ieder geval mee bezig bent! In het begin lijkt het sowieso vaak niet hard te gaan, maar het is vaak wel zo dat de factor ’tijd’ enorm veel invloed heeft, rekening houdend met het rente-op-rente-effect (wat je natuurlijk niet alleen met sparen hebt, maar bijvoorbeeld ook met beleggen). Over een jaar of 20 zal het ongetwijfeld ineens als een speer gaan (en dan ben je blij dat je nu wat gedaan hebt 😉 )
Wat een helder artikel! Dank je wel.
Ik zou er graag nog aan toevoegen dat het ook belangrijk is om te checken hoe het met partnerpensioen en nabestaandenpensioen zit. Als je partner wegvalt en je bent niet getrouwd, is het niet vanzelfsprekend dat je pensioen ontvangt.
Wij hebben dit wel bij de werkgever van mijn partner geregeld. Ik zelf ben freelancer en als ik weg val, krijgt mijn partner het opgebouwde nabestaandenpensioen van toen ik nog in loondienst werkte.
Goede tip! Je kunt inderdaad bij veel pensioenfondsen aangeven dat je bijvoorbeeld een samenlevingscontract hebt. Dan krijg je het nabestaandenpensioen ook. Doe je dat niet, dan komt het volgens mij gewoon te vervallen en dat is natuurlijk zonde!
Goed verhaal, Adine. Ik wordt dit jaar 60 en krijg AOW vanaf 67 jaar en 6 maanden (vermoedelijk) en bouw pensioen op via mijn werkgever. Omdat ik alleenstaand ben krijg ik een toeslag op mijn pensioen omdat ik geen partner heb (tenzij ik die tegen die tijd wel heb). Een aardig puntje om eens na te kijken in je pensioenovereenkomst als je ook alleenstaand bent of die ook voor jou geldt. Bij mij bedraagt die toeslag 20% ofzo. Toch mooi meegenomen. Verder heb ik een kleine lijfrente die tussen mij 61ste en 70ste i mag gaan. Ik ben sinds een jaartje hypotheekvrij, alleen de bijdrage aan de VvE, dus lage lasten. Mijn plan is om over een paar jaar parttime te gaan werken en dan met 65 jaar helemaal te stoppen met werken. Daarvoor moet er natuurlijk wel gespaard en belegd worden om dit de realiseren, maar dat gaat lukken.
Hele goede tip! En goed bezig, zo te horen heb je een mooi plan en ben je ook lekker bezig met de uitvoering!
ik bouw pensioen op via mijn werkgever, dit doe ik al 12jr en ik moet nog zo’n 35jaar werken. Ik ben nu bezig een goeie buffer te sparen, maar twijfel om ook maandelijks wat geld in een soort pensioenfonds te storten. Ik weet immers niet of ik mijn pensioen überhaupt ga halen met alle ziektes die er tegenwoordig zijn en ik wil nu ook mooie herinneringen maken met mijn kinderen (hoewel dat niet altijd veel geld hoeft te kosten natuurlijk) Daarbij wil ik me mogelijk laten omscholen of extra scholen om een stapje verder te komen in mijn werk. Ik ga het niet volhouden om tot mijn 70e op de werkvloer in de zorg te werken, dus daar denk ik nu ook al over na. Ik ga eerst even alles op een rijtje zetten voor ik een besluit neem.
Heel mooi beschreven. Maar ik wil ook mijn ervaring vertellen. Een fors aantal jaren een lijfrenteverzekering aangegaan. Ik betaal daar sinds 1982 aan eerst 130 gulden, later 65 eur per maand. Deze brengt helaas dat niet op wat ik verwacht had. De reden voor deze lijfrenteverzekering was een pensioenbreuk en op dat moment werd het pensioen niet overgenomen, nu inmiddels wel gelukkig. De lijfrenteverzekering gaat dit gat niet dichten wat ontstaan is. Vervolgens hebben we een groot deel van de hypotheek afgelost, dit levert meer op nu al 300 per maand gedurende ons leven ( wij blijven in de woning wonen en als we er uit gaan zal het alleen kleiner en goedkoper zijn, dan komt er nog geld vrij), de derde pijler is geworden gewoon sparen op de spaarbank, ja ik weet dat ik belasting moet betalen, maar ik kan dan nog wat schuiven of ik mijn vroegpensioen later laat uit betalen, immers voor pensioengerechtigde leeftijd moet je over je pensioen behoorlijk wat betalen of dat ik dat gewoon pik en mijn vroegpensioen laat uitbetalen en het potje bewaar. In ieder geval raad ik een ieder aan op tijd hiermee te beginnen.