Beperkte hypotheek op tweede inkomen: betutteling ten top?

Waarom telt je tweede inkomen niet volledig mee voor de hypotheek?

Gisteren schreef ik over de tweeverdieners, die vanaf 2018 meer mogen lenen voor hun nieuwe huis. Tenminste; ze mogen niet meer lenen dan de woning waard is, maar ze mogen wel meer lenen op hun salaris. Want voor wie het niet wist: het tweede inkomen bij tweeverdieners wordt lang niet volledig meegenomen in de hypotheekberekening. En is dat heel terecht, of is het betutteling ten top? Ik vond het wel interessant en dook er eens in.

Voor 2016 telde slechts 33% mee!

Tijdens mijn zoektocht naar wat meer informatie – vooral over waarop die 60 of 70% nu gebaseerd was – kwam ik een opvallend feitje tegen: voor 2016 telde slechts 33% van het inkomen van de tweede verdienende partner mee voor de leencapaciteit. Wow! Dan snap ik wel waarom het voor sommige mensen zo moeilijk is om een huis te kopen, terwijl ze dat op papier gemakkelijk kunnen betalen!

In deze zelfde Kamerbrief kwam ik de opmerking tegen dat het de verwachting is dat het tweede inkomen op de termijn volledig mee zal tellen. Wel wordt die volledige meetelling gekoppeld aan de afbouw van de overdraagbaarheid van de algemene heffingskorting.

Voor je verder leest, wil ik je iets vragen...

Is jouw geld op voordat je maand voorbij is? Wil je weten wat de beste spaarmethodes zijn?

Overweeg je om aan de slag te gaan met beleggen , maar weet je niet waar je moet beginnen?

Meld je dan nu aan voor mijn inspiratiemail - met content die je nergens anders vindt!

Percentage komt bij Nibud vandaan

En wat blijkt: gegeven dat het tweede inkomen (nog) niet volledig meetelt voor de leencapaciteit hebben we te danken aan Nibud. De Kamer beroept zich namelijk op de ‘Nibud-systematiek’, waarin wordt aangegeven welk deel van het inkomen aan woonlasten kan worden besteed.

Kortom, de mensen die bepalen dat je bijvoorbeeld met z’n tweeën bijna 12 euro per dag uitgeeft aan eten en drinken, vertellen ook hoeveel van je inkomen je uit mag geven aan je woning.

Nu zijn er ook uitzonderingen, die vallen dan onder de bijbehorende ‘Ministeriële Regeling’. Hoe je daarvoor precies in aanmerking komt en waar je daarvoor moet aankloppen, is mij niet helemaal duidelijk.

Betutteling of bescherming?

Des te meer ik erover na ga denken, des te vreemder ik het eigenlijk vind. Waarom zou je niet een volledig inkomen mee mogen tellen voor je financieringscapaciteit? Zoals gisteren ook uit de reacties bleek, zijn er genoeg andere manieren om een beetje extra veiligheid in te bouwen. Denk bijvoorbeeld aan:

  • aflossingsvrije hypotheek voor nieuwe situaties volledig afschaffen. Nu krijg je er al geen HRA meer op, maar je kunt ze nog wel op sommige plekken afsluiten
  • Loan-to-Value verder verlagen, wat wil zeggen dat je dus minder mag lenen dan de woning waard is
  • Extra aflossing in de eerste vijf jaar verplicht stellen

Waarom vindt Nibud dit?

En er zijn vast nog wel andere manieren. Wat in ieder geval NIET helemaal duidelijk wordt, is waar het Nibud haar advies op baseert. Het enige dat ik kan vinden is:

‘Het uitgangspunt van de financieringslastpercentages is dat huishoudens de hypotheeklast nu en in de toekomst kunnen dragen gelet op andere kosten voor levensonderhoud. Om dit systeem voor iedereen hanteerbaar te maken wordt er gewerkt met gemiddelde uitgavenpatronen. Ieder jaar worden deze criteria aangepast aan de veranderende inkomens- en uitgavenpatronen van huishoudens van de afgelopen jaren.’

Kortom: er wordt naar gemiddelden gekeken, er worden inschattingen gemaakt. Bovendien lijken er nog factoren mee te tellen die niet hardop benoemd worden. Ik denk namelijk dat ze er ook bijvoorbeeld rekening mee houden dat mensen na verloop van tijd aan gezinsuitbreiding beginnen en dan mogelijk minder gaan werken. En aangezien de hypotheekregels géén uitzonderingen maken voor mensen met of zonder kinderen, moet je dat dan ergens anders in meenemen. Dat is denk ik dan gebeurd in die 60% van nu (en 70% van straks).

Sinds 2020 telt 80% van het tweede inkomen mee voor de berekening van de maximale hypotheek.

Ik blijf het wat vreemd vinden en eigenlijk wel heel ver gaan. Ik vind dat je zélf moet kunnen bepalen hoeveel jij wilt uitgeven aan je woning. Als jij graag mooi wilt wonen en het niet erg vindt om daarvoor bijvoorbeeld je vakanties te laten schieten, dan moet dat gewoon kunnen. En als jij na je relatiebreuk in jullie huis wilt blijven wonen en tot nu tot altijd hebt betaald, moet je gewoon de kans krijgen om de hypotheek over te nemen. Verkopen levert in zo’n geval niemand wat op, maar dat is wél waar het vaak op uitdraait. Daarin mogen we wat mij betreft écht nog wel iets meer van deze tijd worden. Mensen de ruimte geven voor eigen verantwoordelijkheid.

Wat vind jij ervan dat het tweede inkomen maar gedeeltelijk meetelt en hoe dit komt?

Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!

Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!

Ontdek waar jij geld laat liggen


Adine @ LekkerLevenMetMinder

Nadat ik in 2010 'wakker' werd met een hypotheek van ruim 400.000 euro, tegen 6% rente, gooide ik het roer om. Ik loste in razend tempo zo'n 70.000 euro af, minimaliseerde stevig én ging bewust kleiner wonen. Op Lekker Leven Met Minder deel ik mijn verhaal en schrijf ik over consuminderen, hypotheken, aflossen, sparen, besparen en zuinig leven, maar ook over financiële vrijheid, rust en mijn zoektocht naar een rijk en tevreden leven.

29 Comments
  1. Ik denk dat het bij de meeste mensen juist schort aan eigen verantwoordelijkheid en men altijd geneigd is het meest te lenen als dat kan. Ik denk dan dat men eerder weer moet leren eerst maar te sparen.

    1. Helemaal mee eens! Maar dat bereik je in principe ook door bijvoorbeeld de Loan-To-Value te verlagen en mensen maximaal [minder dan 100]% te laten lenen. Of is het wat jou betreft dan en-en, dus én minder meetellen en bijvoorbeeld wat je maximaal voor een specifiek huis kunt lenen verlagen?

  2. Doordat nieuwe hypotheken verplicht afgelost moeten worden hebben we denk ik al een belangrijke waarborg ingebouwd. Een huis verkopen is erg, maar een huis verkopen en een restschuld overhouden is nog veel vervelender.

    Toch zou ik graag willen zien dat mensen meer eigen geld in gaan brengen (Loan-to-Value verlagen). Eventueel met een optie om op het overige deel een persoonlijke lening aan te gaan, die je niet kunt aftrekken, met een veel hoger rentepercentage. Daarmee wordt veel duidelijker dat het laatste stukje een hoger risico heeft, en worden mensen meer aangemoedigd om te sparen en snel af te lossen.

    Verder ben ik ook voor normeringen op inkomen (LTI). Als die normen er niet meer zijn wordt de woningmarkt helemaal van alle realiteit losgerukt, en moet je gewoon dieper gaan dan de concurrentie. Hetzelfde geldt dan voor banken: degene die het verst wil gaan krijgt dan de klant. Dat is een ratrace zonder einde, met een enorme schuldenberg tot gevolg. Daar is nog niemand beter van geworden.

    Natuurlijk is het zo dat alle maatregelen invloed op elkaar hebben. Als je veel eigen geld moet meenemen, is een leennorm gerelateerd aan inkomen geen probleem meer: het limiteert zichzelf.

    1. De verplichte aflossing is inderdaad een hele goede. Ik hoefde dat niet te doen en als ik niet zelf afgelost had, had ik nu met een enorme restschuld gezeten. Jouw aanvulling van een PL vind ik ook wel een goede; dan is de optie er wel, maar moeten mensen wel een drempel over. Dat deel zou dan eventueel ook verplicht als eerste/binnen een bepaalde termijn afgelost moeten worden.

      Ik was wel even benieuwd: wat bedoel je met normeringen op inkomen?

  3. In onze situatie hebben we er bewust voor gekozen om aan te kopen op alleen het inkomen van manlief. Zelf ontvang ik een Wajong uitkering ondanks dat ik de herkeuring al achter de rug heb blijft het iets wat niet 100% zeker is voor mijn gevoel. Als iemand anders wel het risico wil nemen van het aankopen op twee salarissen tja moeten die personen helemaal zelf weten. Maar dat iemand zijn baan behoud is ook niet 100% zeker. De afgelopen jaren zijn er natuurlijk wel heel veel huisuitzettingen en dergelijke geweest omdat mensen boven hun kunnen leende en de aflossing niet meer konden betalen. Dus tja, ik vind het dubbel. Niet iedereen gaat even verantwoordelijk met zijn of haar geld om.

    1. Nee, dat ben ik met je eens. Niet iedereen gaat er verantwoordelijk mee om en je kunt misschien niet van iedereen verwachten dat ze dat soort keuzes maken. Wat vind jij van minder mogen lenen, niet op basis van het tweede inkomen, maar op basis van de waarde van een huis? Dan heb je automatisch al een lagere hypotheek. Wil je dan een duurder huis kopen, dan hoef je niet meer te verdienen (waar een bepaalde onzekere factor in zit), maar moet je zorgen dat je meer spaargeld hebt (lees: je betaalt vooruit, dus daarin loop je dan geen/minder risico).

  4. Ik denk dat de mensen die nu met 2 inkomens die nu geen huis kunnen kopen dat bij het meetellen van 2 volledige inkomens dat ook niet zullen kunnen. Zoals Rose hierboven al schreef kiezen heel veel mensen ervoor om maximaal te lenen op basis van hun salaris en dan te kijken welk huis daar bij past.
    Bij 2x 100% inkomen zullen daar de huizenprijzen alleen maar door stijgen, waardoor dezelfde mensen alsnog achter het net vissen.

    Daarnaast is het aantal gezinnen met 1 inkomen aan het groeien. Door scheiding bijvoorbeeld. Die kunnen dan nooit meer een huis kopen. Ik vond die 33% dus wel een heel reëel percentage..

    1. Aan de ene kant wordt het voor die groep inderdaad ook wat moeilijker. Aan de andere kant; dat kan ook iets zijn waar je ‘doorheen’ moet; ik denk namelijk wel dat het aantal gevallen met restschuld (bijvoorbeeld bij een scheiding) afneemt als mensen gewoon minder mogen lenen. Dan houd je misschien ook makkelijker een overwaarde over, die je dan weer in je nieuwe huis kunt stoppen. Bovendien denk ik dat eenverdieners het sowieso vaak al wel lastig hebben; daar worden volgens mij meer eisen aan gesteld dan aan tweeverdieners (maar dat is meer een gevoel dat ik heb, wettelijk gezien mag daar volgens mij geen onderscheid in gemaakt worden).

      1. Maar wat jij beschrijft, met twee volledige inkomens, dan kunnen mensen toch nog meer lenen? En het probleem met sturen op loan to value is in mijn ogen dat value bepaald wordt door “wat de gek er voor geeft”.
        Dus als we meer mogen lenen, geeft de gek er meer voor en voldoet hij nog steeds aan de loan to value eis.
        Als de value namelijk vast zou staan zouden huizenprijzen nooit sneller kunnen stijgen dan de inkomensstijging.

  5. Interessante discussie. Ik ben het eens met velen hier, bepaalde normeringen zorgen ervoor dat mensen als het ware ‘beschermd’ worden tegen financiële problemen later. Alhoewel ik denk dat het verlagen van de LtV een veel groter effect heeft dan het aanpassen van de inkomenseisen.

    Daarentegen ben ik vooral voor meer flexibelere opties m.b.t. tot je persoonlijke situatie. Dat zou betekenen dat sommige mensen minder dan de norm kunnen lenen, en andere weer meer. Bijvoorbeeld in het geval van wel/geen kinderen, positie eigen vermogen, of andere situaties.

    1. Dat zou inderdaad ook mooi zijn, maar dat zal praktisch wel niet haalbaar zijn. Bovendien; 30 jaar is lang. Je vermogen kan dan behoorlijk schommelen, je kinderwens kan al dan niet verdwijnen/komen/(on)mogelijk blijken, enzovoorts. Wat op zich misschien wel wat zou zijn is een soort puntensysteem zoals ze dat in de VS hebben; dat als je veel leent, op afbetaling koopt en amper in het groen/zwart staat, kun je dan minder lenen dan wanneer je geen kredieten hebt en spaargeld, bijvoorbeeld.

  6. Je kent mijn mening, ik zou het beter vinden als er maar maixaal 95% van de waarde vh huis kan worden geleend, en daarbij zou de eerste 5% van de lening lineair in 5 jaar moeten worden afgelost. Zo creeer je snel een buffer van 10%. En daarna annuitair aflossen. Een tweede inkomen moet voor 100% mee kunnen tellen (maar dan moet je wel aannmelijk kunnen maken dat geen van beide partners minder wil gaan werken). Of beide inkomens voor 90% laten meetellen. Zou ik ook eerlijker vinden.

    1. Dat vind ik ook een mooi plan! Sowieso is het denk ik niet gek om wat je meetelt wat te spreiden. Als het dan niet 100% voor beiden is, dan een ander percentage dat voor beiden gelijk is. Dan is de kans ook kleiner dat je dit bij het wegvallen van één inkomen niet meer op kunt brengen.

  7. Toen ik in 1979 trouwde, moest ik verplicht 5 jaar meewerken op fulltime niveau om het gewenste hypotheekbedrag te krijgen. De laatste 5.000 gulden moesten zelfs via een persoonlijke lening, zo streng waren de normen toen.

    Natuurlijk was én is het ongeëmancipeerd allemaal, maar de ervaring is dat (meestal) de dames flink minder gaan werken als er kinderen komen en daarmee vind ik zo’n regeling ook wel weer begrijpelijk. We hebben het eigenlijk aan onszelf te danken. Ook het feit dat er veel te veel geleend en niet afgelost werd in de laatste decennia. Al dan niet gestimuleerd door de banken e.d., maar de verantwoordelijkheid blijft bij de mensen zelf. Ik vind het nogal gemakkelijk om de financiële instellingen altijd maar de schuld te geven.

    1. Wow, dat is wel pittig! Maar wel heel goed, denk ik. Niet dat ze zich op die manier bemoeien met je persoonlijke situatie, maar wel dat er dus echt ingezet werd op duidelijke grenzen en aflossing. Tenminste, ik mag hopen dat je dan die 5 jaar moest werken om ook af te lossen? Of was dat gewoon om een vinkje in het vakje te kunnen zetten? Dan vind ik het weer een beetje typisch…

      Sowieso ben ik het met je eens dat financiële instellingen niet de schuld hoeven te krijgen van de hebberigheid, kortzichtigheid en soms ook dommigheid van mensen. Ik heb het zelf destijds ook niet slim aangepakt en aan de voorlichting heeft het wel wat geschort, maar uiteindelijk ben ik degene die getekend heeft en die het beter zelf uit had moeten zoeken. En dat geldt natuurlijk voor iedereen!

  8. Als je je bevindt in een omgeving waar mensen goed met hun geld om kunnen gaan, en je daar ook nog eens veel blogs over leest, krijg je een vertekend beeld van de realiteit. Het lijkt dan of mensen hun verantwoordelijkheid wel kunnen nemen en dat is dus vaak juist niet zo. Ik denk dat er heel veel mensen slecht met geld om kunnen gaan. Als het op huizen kopen aankomt, zie je ook een soort blindheid, waardoor mensen dus in deze markt weer meer dan de vraagprijs gaan bieden. Een recept voor financieel ongeluk als je het mij vraagt. Ik vind het een goed idee om het tweede inkomen niet voor vol mee te tellen. Mensen raken hun baan kwijt, worden ziek of krijgen toch een kind, al was dat niet de bedoeling. Er is zoveel onzeker dat je je nooit vast moet leggen op twee inkomens…. Ook niet als je wel weet wat je doet.

  9. LTV beperken is op zich een prima idee maar hier gaat het inderdaad over LTI. LTI zorgt ervoor dat je bij tegenslag in je huis kan blijven wonen, LTV beperken zorgt ervoor dat je bij dalende huizenprijzen je huis nog steeds kan verkopen zonder restschuld.

    Ik denk dat het goed is dat de LTI beperkt is, als we alleen de LTV zouden beperken dan lenen mensen dus maximaal op hun inkomen maar kunnen wel maar 90% financieren. Als er dan minder gewerkt gaat worden of ontslagen vallen dan moet het huis dus verkocht worden ofzo..het enige voordeel van de LTV beperking is dat dan waarschijnlijk zonder restschuld kan 😉 De beperking van LTV is ook niet zo heel zinvol omdat er tegenwoordig toch al standaard afgelost wordt bij nieuwe hypotheken en de LTV vanzelf daalt. Eerst 5% van de aanschafwaarde sparen naast de KK is met de huidige huurprijzen sowieso al niet gemakkelijk..

    1. Dat is op zich ook wel weer een goed punt; je wilt natuurlijk in de eerste instantie dat mensen in hun huis kunnen blijven wonen, verkopen zonder restschuld is fijn, maar blijven wonen is (denk ik) belangrijker dan (gedwongen) verkopen. LTV beperken vind ik overigens nog steeds wel een goede, ik ben blij dat dat nu in ieder geval straks naar 100% gaat. In principe zou het niet nodig of wenselijk moeten zijn om meer te kunnen lenen dan wat iets waard is. Dat kan ook alleen maar weer leiden tot hogere prijzen.

  10. De overheid zou een rol moeten spelen in het maken van regels om ervoor te zorgen dat de grootbanken mensen niet opschepen met veel te hoge hypotheken. Bijvoorbeeld: als een bank een huizenkoper een mega-hoge hypotheekschuld aanpraat en vervolgens kan deze de schuld niet terugbetalen en zelfs de rente niet, dan kan die bank fluiten naar zijn centen… 🙂

    Als mensen zo dom zijn om een schuld aan te gaan, niets af te lossen, geen buffer op te bouwen en lekker veel rommel te kopen, dan is daar – vind ik – toch ook wel echt een eigen verantwoordelijkheid…

    De hoogte van een schuld moet in verhouding staan tot het inkomen, daarnaast is het ook goed om te kijken naar de LTV (de waarde van de woning), maar dat is secundair. Immers: mensen moeten in staat zijn een schuld af te betalen zonder dat door de bank hun huis worden uitgezet.
    Regelgeving die zich richten op LTV is misschien wel wat gemakkelijker: niet meer dan 100% van de woningwaarde lenen is er een voorbeeld van. En daarnaast zou ik de verplichting om in ieder geval een deel af te betalen, ook geen verkeerd idee vinden.

    Het inkomen is soms een moeilijk uitgangspunt omdat inkomen sneller kan veranderen dan de waarde van een woning, denk ik. Voor mij als ZZP is dat zéker het geval, maar voor sommige hoog opgeleide mensen die aan het begin van hun carrière zijn, is dat zeker ook het geval.

    Als feministe zeg ik: tel beide inkomens mee als een stel een huis koopt. Zo voorkom je uitval uit het arbeidsproces, helaas zijn dat meestal altijd nog de vrouwen, immers….

  11. Ik denk inderdaad dat door het lezen op veel blogs over vergelijkbare onderwerpen je automatisch denkt dat dit de werkelijkheid is.
    Dan verbaasd het je weer extra als mensen nooit aflossen of er nooit over nadenken. Maar vermoedelijk is dat toch het grootste deel van onze bevolking!
    Lijkt me goed dat er een bepaalde bescherming is, al mag het op een andere manier van mij.
    Misschien het stuk hypotheek op 2e inkomen een lage HRA, of verplichte extra aflossingen in het begin.
    Vaak is het niet haalbaar om in een duur particulier huurhuis duizenden euro’s te sparen om je eerste huis te kopen. Dus ik denk dat LYV nog verder omlaag geen zin heeft.

  12. Eigenlijk is het absurd dat je tegenwoordig 2 inkomens nodig hebt om een (veel te dure) woning te kopen. Mijn vader was enige kostwinner in de jaren 70, als jong gezin een huis gekocht, en met mijn vader vele anderen. Dat het tweede inkomen nu voor 60% meetelt en volgend jaar voor 70% en uiteindelijk voor 100% (in 2023) is een ratrace aan het worden waarbij de werkenden de dupe worden van steeds duurdere woningen omdat er steeds meer geleend kan worden. De winnaars zijn de banken, en de eigenaren van grote bedrijven, en hun aandeelhouders die steeds meer arbeidspotentieel hebben, want als vrouw (of als man) van een stel laat je het wel uit je hoofd om minder te gaan werken met een tophypotheek, dat kan namelijk niet meer. Emancipatie van de vrouw is op deze manier een valkuil geworden. Vrouwen mochten destijds ook gaan werken, maar nu moéten ze werken. Mijn universitair geschoolde nichtje die al 3 jaar een goede baan heeft, en met een vriend die veel minder verdiend, wil gaan samenwonen maar kan ik Utrecht niet eens een betaalbare huurwoning vinden, laat staan kopen, belachelijk toch?

    1. De huizenmarkt is zeker flink veranderd in de afgelopen jaren. Mijn ouders kochten vroeger ook een huis op 1 salaris, hebben daar zo’n 18 jaar gewoond en een niet voor te stellen prijsstijging meegemaakt. En wie *nu* een huis wil kopen, betaalt voor die prijsstijging en dat lukt vaak niet meer op één salaris, zeker niet in steden (of bepaalde dorpen, want waar wij nu wonen betaal je ook fors voor een huis, terwijl het nu echt niet zo’n geweldig dorp is qua voorzieningen of locatie). Zoek je een woning in de particuliere sector? Die zijn idd vaak behoorlijk aan de prijs, dan kun je qua kosten beter kopen, maar dat lukt dan vaak weer niet door regels van de bank.

Leave a Reply

Your email address will not be published.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.