Ik kan me de kredietcrisis nog heel goed herinneren. Niet omdat er allerlei banken omvielen. Ook niet omdat veel mensen toen hun baan verloren. Maar vooral omdat ik hem zélf behoorlijk voelde. Je onthoudt iets pas echt goed, als je het zelf ook echt voelt. En die vorige crisis, die héb ik gevoeld. Toen ik net een hoge hypotheek had afgesloten voor een huis dat meer dan ‘een likje verf nodig had’ en drie van mijn grootste klanten failliet gingen. Met die ervaring in mijn rugzak, vallen er ook nu weer verschillende signalen op. Nu is het natuurlijk een uitdaging om je niet gek te laten maken, maar tegelijkertijd wél alert te blijven. Want een crisis is niet fijn, maar biedt óók kansen. En het lijkt me nu wel eens lekker om vooral aan die kansen-kant te zitten 😉 Dus hoe werkt zo’n crisis nu eigenlijk?
In dit artikel:
De 8 fasen van een crisis
Hoewel het soms lijkt of een crisis er in één keer is, is dat natuurlijk niet zo. Er zijn vaak al een heleboel signalen aan vooraf gegaan. Die signalen worden heel mooi beschreven in het boek Crisis – Wat te doen van Marieke Henselmans en Erica Verdegaal.
Zij verdelen een crisis in 8 fasen, die ik kort even met je wil doorlopen.
De eerste fase is lekker leven; een periode waarin er geen vuiltje aan de lucht lijkt en het allemaal niet op kan. Dan komt er een zwarte zwaan, een onverwachte gebeurtenis die alles op scherp stelt. Die zwarte zwaan heeft invloed op de economie, maar huishoudens hebben dat nog niet helemaal in de gaten. Langzaam maar zeker wordt steeds duidelijker welke zwakke plekken zich in de economie hebben gevormd. Er ontstaat een soort domino-effect, waarbij op steeds meer fronten klappen vallen. Dat zorgt voor angst, winnaars en verliezers. Dat is ook de periode waarin er opportunisten zijn die kansen grijpen. Nog een tandje erger: de komst van lijkenpikkers. Heeft niets met doden te maken, maar vooral met mensen die al geraakt zijn, van de regen in de drup te helpen. En tot slot gaan we collectief onze wonden likken. En als we daar genoeg van hebben, gaan we weer door naar fase één, lekker leven.
Marieke en Erica geven de coronacrisis als voorbeeld. Een duidelijke zwarte zwaan. die overvloog op het moment dat we dachten dat het niet op kon. De horeca en reisbranche gingen vervolgens eerst, gevolgd door veel andere branches. Er vielen ontslagen, maar er kwamen ook kansen. Mondkapjes, vaccins, medische apparatuur; die handel ging goed. En ook de aandelenmarkt herstelde zich vrij snel.
Was dat wel de crisis?
De coronacrisis was een crisis. Op allerlei fronten. Ik vraag me wel af of het ‘dé’ crisis was die er – op basis van het gegeven dat een economische conjunctuur nu eenmaal pieken en dalen kent – mocht worden verwacht.
Ja, de coronacrisis heeft er flink ingehakt. Maar ook weer niet. Bepaalde sectoren hebben flink geleden, maar geldt dat voor iedereen?
We hadden ook nooit zoveel spaargeld. De markten bleven stijgen. Hoewel huizenprijzen steeds verder omhoog gingen (deels doordat veel van dat spaargeld in investeringspandjes voor de verhuur gestopt werd, waardoor het aanbod voor koop steeds kleiner werd), blijven mensen huizen kopen. Zelfs in achterafdorpjes in Friesland wordt met tienduizenden euro’s overboden.
Voor mijn gevoel – maar hé, ik ben geen econoom en ook geen paragnost – begint het nu pas. En zitten we nog steeds grotendeels in die lekker-leven-fase. De zwarte zwaan – in de vorm van alles rondom energieprijzen en tekorten aan onderdelen – vliegt al over, maar we ervaren dat allemaal nog helemaal niet zo bewust.
Wat zou dat betekenen?
Als ik daarvan uitga, betekent dat de zwakke plekken in de economie de volgende stap zijn. Die kun je heel gemakkelijk vertalen naar je eigen situatie: wat zijn de zwakke plekken in jouw persoonlijke economie?
- Heb je de laatste tijd je inkomsten en uitgaven wel in de gaten gehouden?
- Houd je je nog aan je budgetten? Of heb je die misschien wel helemaal laten varen?
- Hoe zit je met je vaste lasten? Kun je het hebben, als je energierekening fiks omhoog gaat?
- Hoe zit je met je uitgaven; is dit het moment om je interieur te vernieuwen, of kun je beter kijken naar bijvoorbeeld een investering in zonnepanelen?
En misschien nog wel mijn persoonlijke belangrijkste stelregel: gaat je geld nog wel naar wat MOET, waar je héél blij van wordt, of naar wat geld voor je verdient?
Als je nu zelf de zwakke plekken in jouw persoonlijke economie identificeert, kun je ze versterken en ben je straks beter in staat om niet alleen onheil af te wenden, maar vooral ook kansen te grijpen.
Hoe staan wij ervoor?
Ik vertel het regelmatig in mijn podcastafleveringen: soms moet ik mezelf iets horen zeggen, om het ook helder op een rijtje te krijgen.
Dat geldt hiervoor net zo goed. Aan de ene kant hébben we het hartstikke goed. We hebben beiden een inkomen, een bijna afgeloste hypotheek, een goed geïsoleerd huis en een energiecontract dat nog even loopt.
Maar: dat energiecontract loopt van de zomer wél af. Die kosten gaan dan zeker omhoog. Ook zijn onze brandstofkosten de afgelopen maanden flink gestegen. Onze kosten voor de boodschappen vliegen omhoog. En zo zijn er nog wel wat dingen.
Dingen waarvan ik wéét dat we ons nog niet extreem bewust zijn. Want zo gaat het; als het je goed gaat, dan loop je toch altijd een beetje achter de feiten aan. Hoeft niet erg te zijn, je komt er vast wel doorheen, maar…
We hebben ook dromen. Wij willen graag nog verhuizen. Daarvoor is het belangrijk om klaar te staan als de kans zich voordoet. Dan moeten we op dat moment dus geen brandjes aan het blussen zijn rondom zwakke plekken die we eerder ook al hadden kunnen vinden.
Dus wat gaan we doen?
Wat we al veel eerder hadden moeten doen 😉 De boel weer eens goed op een rijtje zetten. Scherp blijven op wat niet hoeft, zodat we gewoon minimaal op dezelfde manier kunnen doorgaan met bijvoorbeeld beleggen.
En niet alleen privé (dat heb ik altijd wel heel strak in beeld – dankzij mijn planner 😉 ), maar ook gezamenlijk. En de neuzen dezelfde kant op. Dat zie ik best wel een beetje als een uitdaging, want mijn man heeft de vorige crisis ook niet écht gevoeld. En die is van nature sowieso al wat meer van het ‘lekker leven’. Kom ik aan met m’n onheilsprofetie ?
Toch zie ik zo’n periode het liefst gewoon weer als een kans. Niet alleen om straks ons droomhuis te hebben, maar ook om gewoon weer eens even scherp te stellen wat voor ons nu écht belangrijk is. Bij mij motiveert dat ook altijd weer tot bijvoorbeeld opruimen, vereenvoudigen en meer innerlijke rust. Win-win-win, dacht ik zo.
Als jij die 8 fasen van een crisis bekijkt, waar zitten we volgens jou dan gevoelsmatig? En onderneem jij op basis daarvan nog actie?
Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!