Zit je in de schulden? Houd jezelf niet voor de gek met deze leugens.

Voor mijn gevoel heb ik nooit echt schulden gehad. Toch is dat niet helemaal waar. Ik heb misschien nooit openstaande rekeningen bij de Wehkamp gehad, een creditcard schuld of achterstanden bij de zorgverzekering. Maar ik ben deze website ooit wél begonnen omdat ik zo’n enorme hypotheekschuld had. En later kwam daar nog een autolening bij. En oh ja, toen ik mijn ex al mijn spaargeld meegaf, heb ik ook geld geleend voor een pelletkachel. Da’s óók een schuld. Jezelf een beetje voor de gek houden, is mij dus niet vreemd. Maar: met jezelf voor de gek houden, kom je niet uit de schulden. Daarom deel ik vandaag een aantal veelvoorkomende ‘schuldleugens’ met je. Welke vertel jij jezelf?

Leugens weerhouden je van financiële vrijheid

Als het gaat om geld, dan is het belangrijk om precies te weten hoe je ervoor staat. Dan kun je namelijk gemakkelijker de juiste beslissingen nemen.

Precies weten hoe je ervoor staat is praktisch gezien niet zo moeilijk: daarvoor kun je gewoon optellen wat je hebt en aftrekken wat je verschuldigd bent.

Emotioneel is het een ander verhaal. Emotioneel kijken we niet alleen naar de cijfers (als we dat al doen…), maar gooien we daar een filter over met alle redenen waarom we doen wat we doen of staan waar we staan.

Als je daarover trouwens meer wilt weten, volg dan vooral mijn YouTube-kanaal; daar deel ik regelmatig video’s over dit onderwerp.

Voor nu is het vooral belangrijk om te weten dat die redenen niets anders zijn dan smoesjes, leugens. Dat we onszelf die allemaal wel eens vertellen. En dat ze je niet verder helpen.

Ik deel hier een aantal veelvoorkomende leugens met je. Daarna is het aan jou; durf jij eerlijk toe te geven welke jij gebruikt en doe je er iets aan? Of blijf je volhouden dat dit écht niet op jou van toepassing is…

“Iedereen heeft schulden”

Deze valt een beetje in de categorie: ‘Iedereen heeft een smartphone, dus ik wil er ook één’.

Welke schulden jij normaal vindt, hangt een beetje af van je situatie én dus van je omgeving.

Ik vond het bijvoorbeeld altijd heel logisch dat je een hypotheek ‘nam’ als je een huis wilde kopen. En dat je die ophoogde als je klaar was voor een groter huis.

Iedereen heeft toch een hypotheek? En zonder kún je toch geen huis kopen? En je kunt dat natuurlijk ook op allerlei andere schulden toepassen:

• zonder studieschuld kun je niet studeren
• zonder financiering kun je geen auto kopen
• je huis inrichten doe je toch altijd via koop op afbetaling?

Dat is natuurlijk helemaal niet waar. Al deze dingen kun je kopen met een lening, maar je kunt ze ook betalen met geld dat er al is. Of dat voor jou haalbaar is op een bepaald moment, dat is een andere vraag. Maar niet iedereen heeft schulden.

“Ik ben niet goed met geld”

We kennen allemaal wel iemand met een gat in zijn of haar hand. Iemand die het gewoon niet vast lijkt te kunnen houden. Misschien ben je het zelf wel.

Dan is het makkelijk om te denken: ik ben gewoon niet goed met geld. Net zoals je misschien gewoon niet goed in wiskunde bent.

Sorry, maar ook dat is onzin. Iedereen kan met geld omgaan. De één leert het alleen al veel eerder dan de ander. Maar dat neemt niet weg dat je het niet kunt leren.

Wel kan het zijn dat dit vraagt om tijd en inzet. Of moet je hulp vragen, omdat je door de bomen het bos niet meer ziet. Misschien heb je daar eigenlijk geen zin in. Zeg dát dan tegen jezelf, want dan ben je in ieder geval eerlijk.

“Ik wil ook een beetje leven”

Hier heb ik al vaker over geschreven. Natuurlijk is het heerlijk om geld als water te kunnen uitgeven. Dat je je nergens druk over hoeft te maken. Dat je alles kunt doen wat je wilt, iedereen om je heen cadeaus kunt geven.

Als je in de schulden zit is dat gewoon niet zo handig. Dan zijn twee dingen belangrijk om te weten.

Ten eerste héb je dat geld dus waarschijnlijk al uitgegeven voor je het had. Daar komen de schulden waarschijnlijk vandaan – uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Je hebt dus een voorschot genomen op het ‘een beetje willen leven’, maar daar staat nog wel een rekening van open.

Ik ben geen fan van terugkijken, maar het is soms wel goed om je te realiseren hoe het komt dat je in een situatie zit. Niet alleen maar kijken naar wat die situatie NU voor je betekent. Juist dat kortetermijndenken heeft je mogelijk in de problemen gebracht.

Ten tweede hoeven leuke dingen niet per se geld te kosten. Je kwaliteit van leven draait vaak meer om je relaties met de mensen om je heen, dan om de spullen die je koopt. Focus je daar liever op, zodat je lekker kunt leven én je schulden kunt afbetalen.

“Dit krijg ik nooit meer afbetaald, dus wat heeft het voor zin?”

Soms hoor ik verhalen over zulke enorme schulden en zulke rampscenario’s, dat er inderdaad helemaal geen uitweg weer mogelijk lijkt.

Maar voor je in zo’n situatie zit, is er vaak nog wel van alles mogelijk. Dan is het wel belangrijk dat je dán je kansen grijpt en niet wacht tot het misschien écht te laat is. Wat mogelijkheden die je hebt als je je situatie onder ogen durft te zien:

• Hulp vragen via een schuldhulpmaatje, de gemeente, iemand in je omgeving
• Schuldsanering (wettelijk of minnelijk traject) – geen pretje, maar wel een mogelijkheid om van een onmogelijke schuld af te komen
• Afspraken maken met schuldeisers
• Lopende kosten verlagen door te vergelijken en over te stappen of misschien zelfs goedkoper te gaan wonen
• Zorgen voor meer inkomen

Houd hierbij goed in de gaten dat je perspectief kan veranderen. Toen ik jong was, vond ik 10 gulden al een kapitaal. Iets van 100 gulden leek ver buiten mijn bereik.

Toen ik bijna examen deed, was die 100 gulden te overzien. Maar 1.000… dát was een kapitaal.

En toen ik afgestudeerd was, werkte en mijn eigen bedrijf begon, was ook die 1.000 gulden (toen inmiddels euro’s) weer heel goed te overzien en lag de drempel wéér een stukje hoger.

Misschien zit je momenteel wel ongewenst werkloos thuis met een schuld van 50.000 euro. Een ogenschijnlijk hopeloze situatie. Maar wat als je alles op alles zet om aan het werk te komen en je inkomen met 1.000 euro verhoogt. Dan zou je op hetzelfde niveau kunnen blijven leven en die 1.000 euro gebruiken om je schuld binnen 50 maanden (= net wat meer dan 4 jaar) af te lossen. Is het dan nog steeds hopeloos?

Ik had dat hopeloze gevoel vooral met mijn hypotheek van 412.188 euro. Elke rekensom maakte me moedelozer. Tot ik gewoon begon met aflossen. Elk tientje ging apart, zodra ik 300 euro had – nog niet eens een druppel op die gloeiende plaat – maakte ik het over aan de geldverstrekker.

Toen ging het geld stromen. Zag ik meer kansen, meer mogelijkheden. In een jaar of 3 tijd, loste ik 70.000 euro extra af. Waar het vandaan kwam? Ik kan het je niet vertellen. Ik verdiende zéker geen kapitalen.

Maar er veranderde wel wat: ik liet me niet meer tegenhouden door leugens en vond een weg.

“Schulden zijn goedkoop, want sparen levert niets meer op”

Deze wordt meestal op twee manieren gebruikt:

• in combinatie met aflossen op de hypotheek
• in combinatie met aflossen van schulden

En dan vooral: de rente is laag en geld wordt steeds minder waard, dus het heeft nu geen zin om af te lossen. ‘Straks’ is er van die schuld niets meer over en betaal je het zo af.

Toch is dit een leugen, en wel om twee redenen.

Allereerst wordt er in dit soort plannen nooit rekening gehouden met een gewoonte. Als jij nu geen geld overhoudt om je schulden af te lossen, waarom denk je dat dan in de toekomst wél te kunnen doen? Zelfs als je schuld dan ‘minder waard is’ dan eerder; wie zegt dat je dán wel geld hebt om alsnog iets af te betalen?

Ten tweede: lenen en schulden hebben zijn rekentechnisch gezien inderdaad goedkoop, als je wél geld hebt. Maar ja, dat moet je dan wél hebben.

Stel je voor dat je een huis wilt kopen van 100.000 euro. Je hypotheekrente zou 1 procent zijn.

Twee situaties:

1. Je hebt 100.000 euro spaargeld
2. Je hebt geen geld

Als je 100.000 euro spaargeld hebt, dan kun je dat geld gebruiken om je huis te kopen en zo bespaar je jezelf die 1 procent rente (1.000 euro per jaar). Dat is een groter rendement dan je momenteel op je spaarrekening krijgt.

Je kunt die 100.000 euro óók beleggen. Je neemt dan alsnog een hypotheek van 100.000 euro en betaalt 1.000 euro rente per jaar. Je spaargeld stop je in de markt, in de hoop daar een hoger rendement op te halen. Dat kan; gemiddeld zou beleggen toch wel zo’n 5-6 procent moeten opleveren.

Maar: het is geen garantie. Pakt het goed uit, dan heb je bij een rendement van 5 procent (5.000 euro) per jaar 4.000 euro verdiend: 5.000 euro via het beleggen – 1.000 euro die je aan rente betaalde.

In dat geval is de schuld inderdaad goedkoop en levert het aanhouden van die schuld je méér op dan je spaargeld in je huis steken.

Maar wat als je géén geld hebt?

Dan betaal je 1.000 euro rente, want je hebt geen andere optie dan geld lenen. Je geld kan niet op een andere manier voor je werken, want je hebt het niet. En dat blijft zo, zolang je niets afbetaalt.

Dan is die schuld voor jou dus helemaal niet goedkoop.

“Anderen hoeven niet te lijden onder mijn fouten”

Geld is emotie. Althans, zo zien we het vaak. Het is niet voor niets dat je bijvoorbeeld in programma’s als Steenrijk, Straatarm vaak ziet dat de arme familie direct eten laat thuisbezorgen, flink inslaat bij de supermarkt en met de kinderen naar de speelgoedwinkel gaat als ze beschikking krijgen over het budget van de rijke familie.

Ze voelen zich vaak namelijk schuldig dat dit normaal niet kan. Dat bijvoorbeeld hun kinderen, of een nieuwe partner, lijdt onder de fouten die zij hebben gemaakt.

Maar weet je: daar kom je niet helemaal onderuit. Als jij geen cent te makken hebt, dan kun je niet overal ‘ja’ op zeggen. Daar kun je je rot over voelen en elke meevaller die je hebt er daarom doorheen jagen, maar je kunt ook de realiteit zien en je focus verleggen. Je hebt niet altijd geld nodig om je kwaliteit van leven – en daarmee die van de mensen om je heen – te verbeteren.

Komt nog bij: als je wél geld hebt, wil je dan overal ‘ja’ op zeggen? Of wil je je kinderen ook laten zien dat je bewust keuzes maakt. Soms het plezier op de korte termijn opzij schuift voor de lange termijn? En dat plezier uit meer bestaat dan alleen geld uitgeven?

Neem weer controle

Het is natuurlijk makkelijk om nu te zeggen: stop met jezelf deze leugens over je schulden te vertellen en je bent zo weer boven Jan.

Dat kan ik niet.

Hoe snel dat gaat, ligt maar net aan je huidige situatie. Hoe ver is het al gekomen? Je kunt in korte tijd flinke schulden maken, maar ook 20 jaar steeds een beetje aan je schuld toevoegen kan een probleem veroorzaken dat niet binnen 3 maanden is opgelost.

Toch is het belangrijk om jezelf niet langer voor de gek te houden. Om de controle weer terug te pakken. Om te kijken naar wat je wél kunt doen.

Want de reden (of de leugen) ook is die je in de eerste instantie in de schulden heeft gekregen; uiteindelijk is het je eigen verantwoordelijkheid om weer uit die situatie te komen.

En nee, dat voelt (en is!) niet altijd eerlijk. Je zult mij ook niet horen zeggen dat elke schuld eigen schuld is.

Ik vond het niet eerlijk toen ik me realiseerde dat ik niet bepaald volledig was voorgelicht rondom mijn hoge hypotheek. Het voelde ook niet echt als eigen schuld dat ik uiteindelijk alleen opdraaide voor een huis dat onder water stond. En jij vindt het misschien wel niet eerlijk dat je ‘ineens’ een belastingaanslag krijgt. Of je eigen schuld dat je ex-partner je met schulden heeft opgezadeld.

Maar of je het nu eerlijk vindt of niet; jij bent de enige die verantwoordelijkheid kan nemen voor de situatie waarin je je bevindt. En eigenlijk ben je ook de enige die dat moet doen.

Zoals Jim Rohn zegt: “Wat gebeurt, bepaalt je resultaat niet. Wat gebeurt, gebeurt. Er gebeurt van alles, met iedereen. Iedereen heeft een verhaal. Iedereen krijgt te maken met teleurstellingen. De vraag is: wat doe jij ermee? Want dát bepaalt je resultaat.”

Welk van deze leugens vertel jij jezelf wel eens over schulden die je hebt? En wat ga jij daar nu mee doen?

Volg LekkerLevenMetMinder nu ook op Pinterest, Facebook en Instagram!

Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!